Testament

Sporządzanie testamentu

Przygotowanie testamentu służy przekazaniu zebranego dobytku po śmierci. Testament jest dokumentem, gdzie spisuje się osoby, które uzyskają spadek. By dokument był pełnomocny musi realizować kilka kryteriów uwzględnionych w prawie spadkowym. Głównie osoba pragnąca spisać testament, musi mieć zdolność czynności prawnych i spisać go bez pośredników przy całkowitej świadomości czynu. Testament obowiązuje jedynie w dniu otwarcia spadku, tj. po zgonie testatora. W innych okolicznościach przekazanie dobytku na bazie testamentu nie jest możliwe. Według przepisów spadkodawca ma prawo spisać testament w trzech formach, ale według każdej z nich należy zachować wskazane przez prawo wytyczne.

Jakie są formy testamentu?

Testament własnoręczny – według tej formy spadkodawca musi spisać dokument w całości pisemnie i opatrzyć go datą i podpisem. Równie istotne jest, żeby z zapisu jasno można było stwierdzić, komu oddany zostanie dobytek i w jakiej części, jeżeli np. zostanie rozdzielony na więcej niż jedną osobę. W takiej formie niedozwolony jest wydruk z komputera.

Testament ustny urzędowy – występuje najczęściej w formie aktu notarialnego. Z doświadczenia notariuszy wynika, że warto jest wybrać tę formę testamentu, nie tylko ze względu na to, że notariusz zadba o poprawność dokumentu. Testamenty własnoręczne są z reguły kwestionowane, kiedy dochodzi do konfliktów między spadkobiercami. Spisanie testamentu u notariusza daje pewność, że dokument będzie poprawny . Przygotowuje się go w obecności dwóch świadków, którzy tak jak spadkodawca i notariusz składają podpisy poświadczające spisanie dokumentu. Dodatkowym dowodem jest też protokół spisywany w czasie spotkania.

Testament ustny szczególny – wykorzystuje się go tylko wtedy, kiedy istnieje szczególne prawdopodobieństwo nagłej śmierci testatora. Dotyczy to okoliczności szczególnych np. epidemii, ciężkiej choroby, wojny. Taki testament może zostać przygotowany w równoczesnej obecności trzech świadków i musi zostać zapisany, a następnie podpisany przez przynajmniej dwóch świadków.

Istotne jest także to, że każdy testament stanie się nieważny jeżeli spadkodawca przygotuje go zmuszony albo w wyniku błędu, czyli jeżeli nie będzie stworzony świadomie i z w własnej woli. Co więcej testament określa wolę tylko jednej osoby, z uwagi na to nie może zostać zapisany np. wspólnie przez małżonków.

Zapisywanie testamentu u notariusza w kancelarii notarialnej daje korzyści

Notariusz powinien odmówić spisania testamentu jeśli tylko podejrzewa, że spadkodawca oświadcza wolę zmuszony albo nie jest w pełni świadomy swojego czynu. Jeśli nie ma w tej kwestii wątpliwości, na równi z główną zaletą – pewnością, że przygotowany u notariusza dokument jest zgodny według prawa i ważny, znajdujemy też inne korzyści płynące z przygotowanie testamentu w formie aktu notarialnego.

Dzięki pomocy notariusza stworzenie dokumentu nie powinno być skomplikowane, a ponadto jego treści będą zrozumiałe i nie pozostawią wątpliwości co do woli testatora. Testament w formie aktu notarialnego będzie trudniejszy do podważenia w razie konfliktów pomiędzy spadkobiercami i innymi osobami, które nie będą zapisane w testamencie.

Ponadto, warto mieć na uwadze, że wszystkie akty notarialne sporządzone u notariusza muszą być przechowywane w kancelarii notarialnej. Osoby uczestniczące otrzymują jedynie odpis. Za sprawą tego oryginał przechowywany jest bezpiecznie i nawet gdy odpis się zniszczy albo zgubi, bez większych trudności można odebrać kolejny u notariusza.

Przygotowanie testamentu u notariusza pozwala też na wpisanie go w Rejestrze Testamentów. To prosta baza danych, w której spadkobiercy mogą ustalić, w jakiej kancelarii notarialnej znajduje się testament, w którym są uwzględnieni. W Rejestrze nie ma treści testamentu, a wiadomość o tym, że konkretna osoba sporządziła testament jest tajna do końca jej życia. Rejestr właściwie pomaga znaleźć miejsce testamentu, a sam wpis jest bezpłatny, własnowolny i zawsze można z niego zrezygnować.

Czy poprzez testament można przekazać komuś konkretną rzecz?

Zapisanie konkretnej rzeczy majątku jest możliwe tylko na podstawie testamentu w formie aktu notarialnego i tylko poprzez zapis windykacyjny. Decydując się na ten zapis u notariusza, możemy przekazać przedmiot majątkowy (np. samochód, mieszkanie, obraz itp.), zbywalne prawo majątkowe, a także przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne. Istotne jest, żeby w chwili otwarcia spadku przedmiot należał do spadkodawcy, w przeciwnym razie taki zapis zostanie unieważniony.

Czy da się odwołać testament?

Pełnomocnym testamentem będzie ten spisany jako ostatni, ze względu na to najprostszym sposobem na unieważnienie dokumentu, jest zapisanie nowego. W najnowszym testamencie przygotowanym u notariusza, uwzględnia się odwołanie poprzedniego. Jeśli nie będzie tego wskazania nowy testament odwołuje poprzedni o tyle, o ile nie są ze sobą zgodne. Innym sposobem jest zniszczenie testamentu albo pozbawienie go cech, od których zależy jego ważność. Testament zostać odwołany tylko częściowo albo w całości.

Notariusz Toruń